Ölçümün Temelleri
Tolerans ve Ölçüm Hassasiyeti
| ▼ Tolerans nedir?▼ Ölçüm Doğruluğu Nedir?▼ Tolerans ve Ölçüm Doğruluğu Birbirini Nasıl Etkiler? |
|---|
Tolerans üretimi, imalatı yapıalacak malzemelerin parçaların olması gereken aralık sınırlarını belirleyen kıstasa denir. Her parçanın bir ebatı olmakla birlikte yeni yapılacak parçaların önceden belirlenen sınırlarda üretilmesi yani belirli bir toleransa getirilmesi gerekmektedir. Tolerans gerçek anlamda bir hata payıdır.
Ölçüm Doğruluğu/Hassasiyeti Nedir?
Doğruluk, bir ölçümün güvenilirlik derecesini temsil eder. Doğruluk, “Bu ölçüm sistemi yüksek derecede hassasiyet sunar. Bu nedenle, beklenen ölçüm sonuçlarının elde edilebileceği varsayılabilir” veya “Ölçüm sisteminin güvenilirliği azaldı; kalibrasyon gerekebilir.” Doğruluk, ölçüm işlemine uygulandığında ölçüm doğruluğu olarak adlandırılır. Ölçüm cihazlarının güvenilirliği, sonuçların güvenilirliğini belirlemede göstergede olduğu gibi kullanılabilir. Daha kesin ölçüm doğruluğuna sahip ölçüm sistemleri, ölçümleri daha doğru bir şekilde gerçekleştirebilmektedir.
Tolerans ve Ölçüm Doğruluğu Birbirini Nasıl Etkiler
50 mm uzunluğunda ve ±0,1 mm toleranslı (kabul edilebilir aralık: 49,9 mm ila 50,1 mm) bir silindir üretirken, ölçüm sistemiyle algılamanın/ aşağıdaki gibi olduğu varsayılır.
• Ölçüm sistemi A: Doğruluk ±0,001 mm
• Ölçüm sistemi B: Doğruluk ±0,01 mm
• Ölçüm sistemi C: Doğruluk ±0,03 mm
Yukarıdaki verilere göre, her bir ölçüm sistemi için kabul edilebilir aralık aşağıdaki gibi olacaktır.
• Ölçüm sistemi A: 49.901 mm ila 50.099 mm
• Ölçüm sistemi B: 49.910 mm ila 50.090 mm
• Ölçüm sistemi C: 49.930 mm- 50.070 mm
Yukarıda gösterildiği gibi, daha yüksek doğruluğa sahip ölçüm sistemleri daha doğru sonuçlar elde etmeyi olanaklı kılar. Dahası, artan ölçüm doğruluğu sayesinde, yanlışlıkla kabul edilemez olarak değerlendirilen ve aslında tolere edilebilir durumda olan ürünlerin sayısını azaltmayı sağlar.
İdeal ölçüm sistemini seçebilmek için bilinmesi gereken ölçüm ve ipuçları hakkında her şeyi içeren ve mutlaka okunması gereken bir kılavuz!
Bu kılavuzda, ölçüm sistemlerinin tanıtılmasının yanı sıra kalınlık, dış çaplar, şekil ve daha fazlasını ölçmek için kullanılabilecek en iyi yöntemler ayrıntılarıyla anlatılmıştı.
